Τετάρτη, Αυγούστου 28, 2024

Τρίτη, Αυγούστου 20, 2024

Ι.ΜΕΤΟΧΙΟΝ ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ ΚΑΡΕΑ

 

ΑΓΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

 

                Βρίσκεται δίπλα στο ναό του Αγίου Στυλιανού, ουσιαστικά αποτελεί μεταγενέστερη προσθήκη, διατηρεί όμως και ανεξάρτητο χαρακτήρα. Πρόκειται για μικρό ναό με γενικές εξωτερικές διαστάσεις 4,45 μ χ 8,10 μ, με λιτό διάκοσμο.

                Ανήκει στον τύπο του μονόχωρου δρομικού ναού.

                Ανατολικά ο ναός καταλήγει σε δύο κόγχες του Ιερού Βήματος, οι οποίες εσωτερικά είναι ελλειψοειδούς κατόψεως. Μόνο η κεντρική κόγχη προεξέχει από την εξωτερική παρειά του ανατολικού τοίχου.

                Η Αγία Τράπεζα είναι κτιστή, όπως και η τράπεζα του Διακονικού.

                Η τοιχοποιία του ναού είναι αργολιθοδομή πάχους περίπου 50 εκατοστών.

                Ο κυρίως ναός φέρει στο δυτικό τοίχο τοξωτό άνοιγμα που ήταν και η κύρια είσοδος προ της σύγχρονης κατασκευής του νάρθηκα, όπως και στο νότιο όπου είναι και η θύρα επικοινωνίας με τον Άγιο Στυλιανό, ενώ στο βόρειο υπάρχει παράθυρο.

 

                ΤΕΜΠΛΟ

                Το Ιερό Βήμα χώριζεται από τον κυρίως ναό με τσιμεντένιο τέμπλο, χωρίς διακόσμηση ή αγιογραφίες παρά μόνο με φορητές εικόνες. Το τέμπλο εδράζεται στο υπερυψωμένο δάπεδο του Ιερού Βήματος.

               

                ΣΤΕΓΑΣΗ

                Το μνημείο στεγάζεται με δίρριχτη, ξύλινη κεραμοσκεπή από κεραμίδια βυζαντινού τύπου. Η στέγαση της κόγχης του Ιερού έγινε πρόσφατα.

ΠΡΙΝ


ΜΕΤΑ





ΠΡΙΝ


ΜΕΤΑ 





ΠΡΙΝ


ΜΕΤΑ











Ι. ΜΕΤΟΧΙΟΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΩΝ

 

Ιερός Ναός Αγίων Πάντων (Ομολογητών) Αμπελοκήπων.

Μελέτη ολοκλήρωσης της ανάδειξης και συντήρησης του ναού.

 

 Εισαγωγή – Ιστορικά.

    Ο ναός των Αγίων Πάντων (Ομολογητών) στους Αμπελοκήπους χρονολογείται στη μεσοβυζαντινή περίοδο, πιθανώς στον 11ο αιώνα. Στην εποχή μας έφτασε σε κατάσταση ερείπωσης, κατόπιν ανασκαφικής έρευνας από τον Γ. Σωτηρίου. Όπως διαπιστώνουμε από παλαιές φωτογραφίες, δημοσιευμένες από τον Αν. Ορλάνδο(ΕΜΜΕ 1, τχ. Γ΄, 1933, εικ.161), και τον Χ. Μπούρα, ο οποίος έχει συμπεριλάβει το ναό στη μελέτη της Βυζαντινής Αθήνας, (Βυζαντινή Αθήνα, 10ος-12ος αι., 2017, 220-223), από τον αρχικό ναό διετηρείτο σε ικανό ύψος η κόγχη του ιερού, η καμάρα του βορειοανατολικού γωνιακού διαμερίσματος και τμήμα του βορείου τοίχου. Οι υπόλοιποι τοίχοι διετηρούντο σε χαμηλό ύψος και οι κίονες είχαν πέσει. Η σημερινή μορφή του είναι αποτέλεσμα μερικής ανακατασκευής του 1957, με συμμετοχή των αρχιτεκτόνων Ορ. Φιντικάκη, Αθ. Κουτσογιάννη και φυσικά την εποπτεία του Αν. Ορλάνδου (Ε. Στίκας, Ο αναστηλωτής, εις Αν. Ορλάνδος, Ο άνθρωπος και το έργον του, 1978, 493-4). Ο νάρθηκας και άλλα περιμετρικά κτήρια που βρέθηκαν σε επίπεδο θεμελίωσης δεν ανακατασκευάστηκαν. Τα αρχαία αρχιτεκτονικά μέλη που έχουν ενταχθεί στη λιθοδομή του μνημείου ή διατηρούνται διάσπαρτα στον περιβάλλοντα χώρο προέρχονται από προϋπάρχον ιερό της Αφροδίτης, και έχουν δημοσιευθεί και μελετηθεί από τον ακαδ. Μ. Κορρέ (M. Korres, Ein Beitrag sur Kennthis der Attisch-Ionischen Architektur, εις E. Schwander, (επιμ.), Saule und Gebalk, 1996, 90-113). Αναλυτικά ιστορικά και τοπογραφικά στοιχεία έχουν δημοσιευθεί από τον Χρ. Ενισλείδη (Οι Άγιοι Πάντες της εν Αμπελοκήποις ιεράς μονής των Ομολογητών και το ιερόν της εν κήποις Αφροδίτης, 1977).

          Ο ναός δεν αντιμετωπίζει δομικά προβλήματα. Ωστόσο, η ανάδειξη της αρχαιολογικής αξίας του μνημείου και η αντιμετώπιση κάποιων νεωτερικών αλλοιώσεων που το υποβάθμιζαν αισθητικά, της οποίας είναι μετόχι ο ναός, συντάχθηκε το 2019 μελέτη ανάδειξης και ανάπλασης του εσωτερικού και του περιβάλλοντος χώρου, η οποία προέβλεπε την κατασκευή νέου τέμπλου, την επίχριση του εσωτερικού, την ένταξη της ηλεκτρικής εγκατάστασης στο επίχρισμα, την πλακόστρωση του περιβάλλοντος χώρου και την αντικατάσταση του πρόχειρου προσκτίσματος που υπήρχε στα νότια του ναού για την κάλυψη των λειτουργικών αναγκών του. Η παραπάνω μελέτη εγκρίθηκε και το έργο ήδη έχει εκτελεσθεί από την ΕΦΑ Αθηνών, κατόπιν εκτεταμένης ανασκαφικής έρευνας και την επίβλεψη των αρχαιολόγων Μ. Παναγοπούλου και Α. Καραμπερίδου. Επίσης, καθαρίστηκαν και συντηρήθηκαν τα κουφώματα, αλλά και οι νεώτερες (20ού αιώνος) τοιχογραφίες στο εσωτερικό από τον συντηρητή Γ. Μουστάκη και τα μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη από τον συντηρητή Β. Μαρκάκη.











Μετόχιον Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτήρος Μενιδίου

 

    Μετόχιον Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτήρος ἤ ἁγ. Νικολάου στη θέση Λουτρό εἰς Ἀχαρνές. Ὁ ναός εἶναι σταυροειδής ἐγγεγραμμένος τοῦ τύπου τῶν Ἑλλαδικῶν τετρακιονίων, ἐσωτερικά ἔχει τρεῖς κίονες πού ἔχουν ἰωνικά κιονόκρανα καί ὁ τέταρτος μορφή βυζαντινοῦ. Διατηρεῖται ἁγιογραφία ἀρίστη ἀλλά σέ μερικά μέρη κακότεχνα ἐπιζωγραφισμένη ἡ πρώτη ἀναφορά τοῦ ἁγ. Νικολάου στό Μενίδι προέρχεται ἀπό τήν ἀναφορά τοῦ Ἰννοκεντίου Γ΄τό 1209. Διετέλεσε ἀρχικά Μετόχι Μ. Ἀστερίου, ἀργότερα τῆς Ἁγ. Τριάδος Πάρνηθος καί ἀπό 1796 Μετόχι τῆς Μονῆς μας. Μάλλον ἐδώ μόνασε ὁ Ὅσιος Λουκᾶς ὁ Στειριώτης.

          Μετά τήν ἀπελευθέρωση ἀπό τούς Τούρκους τιμόταν στό ὄνομα Σωτῆρος Χριστοῦ (Ἁγ. Σωτήρα).

          Μετά τούς σεισμούς τοῦ 1999 ὁ ἔλεγχος τοῦ Ναοῦ ὑπό τοῦ ΤΑΣ τόν χαρακτήρισε κίτρινο καί ἀκολούθησε ὑποστύλωση ἐσωτερικά καί ἐξωτερικά.

          Ἤδη ὁλοκληρώθηκε τό ἔργο ἀποκαταστάσεως τοῦ Ναοῦ καί  εἴμεθα εἰς ἀναμονήν τῆς ἐπισήμου παραδόσεως τοῦ ἔργου ἀπό τήν Ἀρχαιολογική Ὑπηρεσία.


ΠΡΙΝ



ΜΕΤΑ




ΠΡΙΝ




ΜΕΤΑ