ΙΣΤΟΡΙΚΟΝ

ΙΣΤΟΡΙΚΟΝ

ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΑΣΩΜΑΤΩΝ ΠΕΤΡΑΚΗ

1673-2023

 

Κατά τό διανυόμενο ἔτος ἡ παλαίφατος Ἱερά Μονή Ἀσωμάτων Πετράκη συμπληρώνει 350 ἔτη Ἰστορίας.

Ἡ ἴδρυσή της ἀπό τόν Ἱερομόναχο Παρθένιο Παπασταμάτη (ή ἀλλιῶς Παρθένιο Πετράκη) ἀνάγεται τό ἔτος 1673, ὅταν ἐκείνος ἀνέλαβε τό τότε Μετόχι τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Προδρόμου Καρέα, τό ἐπονομαζόμενο «Ἀσωμάτων Ταξιαρχῶν τοῦ Κουκο(υ)πόλη», καί μέ ἰδιαίτερο κόπο καί δαπάνες τό ἐπισκεύασε καί ἐγκατέστησε μικρή Ἀδελφότητα.

Κύριο ἔργο του ὑπήρξε ἡ προσφορά δωρεάν ἰατροφαρμακευτικῆς περίθαλψης στούς Ἀθηναίους, ἐνώ παράλληλα ἴδρυσε μέσα στή Μονή ὑποτυπώδη σχολή ἰατρικῆς.

Μετά τόν θάνατό του οἱ ἡγούμενοι, οἱ ὁποίοι προέρχονταν ἀπό τήν οἰκογένεια Πετράκη, ἀσκούσαν τήν ἰατρική, ἀκολουθώντας τήν πάγια τακτική τῆς δωρεάν θεραπείας τῶν ἀρρώστων.

Τό ἔτος 1777 ἡ Μονή ἔγινε σταυροπηγιακή καί ἀναβαθμίστηκε σέ κυρίαρχη Ἱερά Μονή, ἐνώ πλέον ἡ Ἀδελφότητα συντηρούνταν ἀπό δικούς της πόρους.

Ἡ προσφορά τῆς Μονῆς στά Γράμματα ἀποτελεῖ σταθμό γιά τήν Τουρκοκρατούμενη Ἐλλάδα. Ἐντός αὐτῆς λειτούργησε Σχολεῖο Στοιχειώδους Μορφώσεως, ἐνώ ὑπήρξε μέριμνα  γιά τή Σχολή Ντέκα καθώς καί γιά τήν οἰκονομική στήριξη τοῦ Σχολάρχη καί τῶν σπουδαστῶν της. Σημαντικότατη δέ ἥταν ἡ ἐνίσχυση πού προσέφερε στή «Φιλόμουσο Ἐταιρεία»,μέ σκοπό τήν ἄνοδο τοῦ μορφωτικοῦ ἐπιπέδου τῶν Ἐλληνοπαίδων.

Παράλληλα, ὁ Ἡγούμενος Διονύσιος Πετράκης ἐπιτυγχάνει τήν ἀπομάκρυνση τοῦ ἀπεχθῆ βοεβόδα τῆς Ἀθήνας Χατζή Ἀλή Χασεκή (1775-1795).

Ἐπιπλέον, στά χρόνια τῆς Ἐπανάστασης μοναχοί τῆς Μονῆς ἀνέπτυξαν μεγάλη δραστηριότητα καί ὑπήρξαν μέλη τῶν Ἐθνοσυνελεύσεων. Ἐπίσης, στή μάχη τῶν Ἀθηνῶν (1826), συμμετείχαν πατέρες τῆς Μονῆς, οἱ ὁποίοι ἔπεσαν μαχόμενοι –ἑξού καί τό μνημείο στόν περίβολο γιά τή συμβολή τῆς Μονῆς στόν ἀγώνα τοῦ 1821.

Μετά τήν Ἐπανάσταση, ἡ Μονή Πετράκη συνέχισε τήν ἰατροφαρμακευτική της προσφορά πρός τούς κατοίκους  τῆς Ἀθήνας ἐνώ γιά 24 χρόνια (1834-1858) λειτούργησε   ὡς πυριτιδαποθήκη τοῦ κράτους.

Στούς Βαλκανικούς Πολέμους ἐπιτάσσεται γιά τίς ἀνάγκες τοῦ Ἔθνους, ἐνώ μετά τήν Μικρασιατική Καταστροφή μεριμνᾶ γιά τούς πρόσφυγες.

Κατά τη διάρκεια τῆς Κατοχῆς ὁ Ἡγούμενος τῆς Μονῆς διετέλεσε Πρόεδρος τῆς Λαϊκῆς Ἐπιτροπῆς Κολωνακίου καί χορηγοῦσε κάθε Κυριακή συσσίτιο σέ 450 ἄπορα παιδιά.

Ἐξάλλου, ἡ Μονή Πετράκη ὑπήρξε ἀρωγός καί κοινωνικός εὐεργέτης τῆς πόλης τῶν Ἀθηνῶν. Μετά τήν ἀπελευθέρωση, παραχώρησε στό ἐλληνικό δημόσιο μεγάλες ἐκτάσεις ἀπό τήν κτηματική της περιουσία γιά τήν ἀνέγερση κοινωφελῶν ἰδρυμάτων ὅπως τά θεραπευτήρια Αἰγινήτειο, Ἀλεξάνδρα, Εὐαγγελισμός, Ν.Ι.Μ.Τ.Σ, Ἀρεταίειο, Νοσοκομείο Παίδων, Νοσοκομείο Συγγροῦ, Λαϊκό, «Ἡ Σωτηρία», Ἀσκληπιείο Βούλας, ἀλλά καί κτίρια ὅπως Στρατιωτικά Παραπήγματα, Ἐθνική Πινακοθήκη, Ριζάρειος Ἐκκλησιαστική Σχολή, Ἀκαδημία Ἀθηνῶν, «Σχολεῖο τῶν Τεχνῶν»,       Μαράσλειος Παιδαγωγική Ἀκαδημία, Ἀγγλική Ἀρχαιολογική Σχολή, Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, Ἐκκλησιαστικό Ὀρφανοτροφείο Βουλιαγμένης κ. ά.

Σήμερα στό χώρο τῆς Μονῆς στεγάζονται ἡ Ἀποστολική Διακονία καί οἱ ὑπηρεσίες τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἐλλάδος, οἱ ἐπίσημες ἐκδηλώσεις τῆς ὁποίας ἔχουν  ὡς ἐπίκεντρο τό Καθολικό τῆς Μονῆς.

Κέντρο τῶν λατρευτικῶν συνάξεων τῆς Ἀδελφότητας ἀποτελεῖ τό Καθολικό τῆς Μονῆς. Εἶναι ἔνας ἐγγεγραμμένος σταυροειδῆς Ναός, μέ ὀκταγωνικό τρούλο, μέ συμμετρία καί κανονικότητα, κτίσμα πιθανότατα τοῦ 10^ου αἰώνα, στόν ὁποίο εὐρίσκονται κιονόκρανα πού προέρχονται ἀπό ρωμαϊκά ἤ παλαιοχριστιανικά μνημεία τῆς Ἀθήνας. Ἡ μαρμάρινη Ἁγία Τράπεζα φέρεται σέ ἐνεπίγραφο ἐπιτύμβιο κίονα τοῦ 2^ου π.Χ. αἰώνα.

Ὀλόκληρος ὁ Ναός καί τό Ἱερό Βήμα καλύπτονται ἀπό μεταβυζαντινές τοιχογραφίες, ἔργο τοῦ περίφημου Πελοποννήσιου ἀγιογράφου Γεώργιο Μάρκου, τό ὁποίο ὁλοκληρώθηκε τό ἔτος 1719.

Ἡ σημερινή προσφορά τῆς Μονῆς ἔγκειται κυρίως στό πνευματικό ἐπίπεδο. Καθημερινά τελούνται ἡ Θεία Λειτουργία καί οἱ Ἱερές Ἀκολουθίες, τίς ὁποίες προβλέπει ἡ μοναστική τάξη καί οἱ ὁποίες ἀναμεταδίδονται ἀπό τό Ρ/Σ τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἐλλάδος, παρέχοντας ἔτσι τήν εὐκαιρία σέ ἀκροατές ἀπό ὅλη τήν Ἐλλάδα καί τό ἐξωτερικό νά ζοῦν τό λατρευτικό πρόγραμμα τῆς Μονῆς καί νά συμπνευματίζονται. Καθημερινώς, ἐξάλλου, καί κατόπιν προγράμματος τελεῖται τό Ἱερό Μυστήριο τῆς Ἐξομολόγησης ἀνακουφίζοντας ἐκατοντάδες ψυχές.

Στήν Ἱερά Μονή ἀνήκουν εἴκοσι Ἱερά Μετόχια, ἰστορικά καί θρησκευτικά μνημεία ἐντός τοῦ λεκανοπεδίου Ἀττικῆς, μεταξύ τῶν ὁποίων: Ἁγίων Πάντων Ἀμπελοκήπων, Ἁγίου Ἀνδρέου Ἰπποκρατείου, Ἁγίου Γεωργίου Κουταλά, Παμμεγίστων Ταξιαρχῶν Ἀστερίου, Ἁγίου Παντελεήμονος Κοκκιναρᾶ, Ἁγίας Τριάδος Πάρνηθος, Μεταμορφώσεως Σωτήρος εἰς Ἀχαρνές.

 

 

Ἐπί τῇ ἐπετείῳ τῶν 350 χρόνων τῆς Μονῆς ἐξεδόθη πολυτελής Τόμος «ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΕΤΡΑΚΗ»1450 σελίδων, Ἀναμνηστικόν Μετάλλιον, Ἀναμνηστική Σειρά Γραμματοσήμων.

Εὐγενώς δέ ἀντεπεκρίθη ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ὕδρας, Σπετσῶν & Αἰγίνης κ. Ἐφραίμ εἰς τό αἴτημα τοῦ Ἡγουμενοσυμβουλίου, διά τή Μεταφορά τῆς Τιμίας Χειρός τοῦ ἐν ἁγίοις πατρός ἡμῶν Νεκταρίου Ἐπισκόπου Πενταπόλεως πρός εὐλογίαν τῶν ἀδελφῶν καί τῶν εὐλαβῶν προσκυνητῶν.

Ὁ τόμος

Τά Μετάλλια

Γραμματόσημα

Ἀπό τήν Ἀκαδημία

Ἀπό τήν Παρουσίαση τοῦ Τόμου

Ὁ ἅγιος Καθηγούμενος ἔχει γράψει εἰς τόν ἡμερήσιον Τύπον διά τό ἔργον καί τήν προσφορά τῆς Μονῆς στήν Ἐκκλησία καί στό Ἔθνος καί στά πλαίσια αὐτά ἔδωσε διαλέξεις 

α) εἰς τήν Μ. Αἴθουσα τοῦ Δημαρχείου Ἀθηνῶν ὅπου καί ἔλαβε τό Μετάλλιο τῆς πόλεως τῶν Ἀθηνῶν ἀπό τήν Δήμαρχο κ. Ν. Μπακογιάννη

 β) εἰς τήν Αἴθουσα τῆς Ἀρχαιολογικῆς Ἐταιρείας ἐπί τῆς ὁδοῦ Πανεπιστημίου 

γ) εἰς τήν Αἴθουσα τοῦ Φιλολογικού Συλλόγου Παρνασσός καί εἰς τήν αἴθουσαν τοῦ Μουσείου τῆς πόλεως τῶν Ἀθηνῶν καί 

δ) κατά τήν παρουσίαση τοῦ Τόμου τῆς Μονῆς εἰς τό Catsen Hall τῆς Γενναδείου Βιβλιοθήκης.